کندل دوجی در تحلیل تکنیکال و انواع آن
استفاده از کندل استیکها یا نمودارهای شمعی در کنار تابلوخوانی، دید خوبی به سرمایهگذاران
در جهت شناخت بازار ارائه میدهد. تحلیلگران با استفاده از این ابزارهای پرکاربرد میتوانند میزان
و قوت عرضه و تقاضا، فشار خرید و فروش، تعداد و حجم خریداران و فروشندگان و همچنین میزان قدرت
روندهای خرسی و گاوی در بازار نسبت به هم را بسنجند. درنهایت بااستفاده از این اطلاعات مهم میتوان قیمت
آتی بازار را حدس زد. علاقهمندان به تحلیل تکنیکال برای تفسیر کندلها، لازم است تا قبل از هر چیزی با ساختار
و انواع آن بهطور کامل آشنا شوند. الگوهای شمعی بر اساس ترتیب قرارگیری چند کندل و بررسی طول بدنه و سایهی
آنها انواع مختلفی دارند که از جملهی آنها میتوان به کندل مارابوزو، چکش، ستاره دنبالهدار و …، اشاره کرد. در
این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ، به بررسی کندل دوجی در تحلیل تکنیکال و انواع آن خواهیم پرداخت.
تعریف کندل دوجی در تحلیل تکنیکال

کندل دوجی در تحلیل تکنیکال کندلی است که در آن قیمت باز شدن (Open) و بسته شدن (Close)، یا با هم برابر
هستند یا اینکه بسیار به یکدیگر نزدیک میباشند و در کل این نوع از الگوها، بدنهی بزرگی ندارند. سایههای این کندل
هم میتواند طولهای متفاوتی داشته باشد. الگوی شمع دوجی در شرایط سقف و کف بازار، بهعنوان یک سیگنال معکوس
بسیار مهم بهشمار میآید و نشان میدهد که خریداران و فروشندگان توانایی ادامهی روند را ندارند؛ یعنی در آن روز
معاملاتی، نه فشار خریدارها زیاد بوده و نه فشار فروشندهها. در واقع هرچقدر که خریداران قیمت را بالا بردهاند، به
همان میزان فروشندهها نیز قیمت را پایین آورده و بازار خنثی شده است. بنابراین پدیدار شدن این الگوها در
نقاط بحرانی، خبر از بیتصمیمی بازار و خنثی بودن آن میدهد. از لحاظ روانشناسی بازار، تشکیل کندلهای دوجی، بهمعنای وقوع هیجانات کاذب در بین تریدرها نیز میباشد.
یک تحلیل کلی از رفتار کندلهای دوجی در نقاط بحرانی
حال بیایید با هم بررسی کنیم که یک کندل دوجی در تحلیل تکنیکال در نقاط بحرانی، چه رفتاری از خودش نشان میدهد.
دقت داشته باشید که بهطور کلی، کندلهای دوجی بر خلاف دیگر کندلها در تحلیل تکنیکال، توانایی عبور از خط مقاومت
و نگه داشتن حمایت را ندارند و پس از برخورد با آنها دچار بیتصمیمی و در اغلب موارد ریزش خواهند شد. در ادامه
توضیحات دقیقتری در این زمینه ارائه خواهیم داد.
واکنش کندل دوجی در تحلیل تکنیکال پس از برخورد با خط مقاومت
زمانی را در نظر بگیرید که قیمت از کف شروع میکند به حرکت پرقدرت به سمت بالا. در اواسط راه شاید تنفس
کوتاهی هم داشته باشد و یک شمع مشکی تشکیل شود. اما بعد از آن به حرکتش رو به بالا ادامه میدهد تا وقتی
که به نقطهی بحرانی در سقف برسد و یک کندل دوجی تشکیل شود. اکنون که قیمت به سقفی که از نوع مقاومت
(مینور یا ماژور بودن آن فرقی ندارد.) میباشد رسیده، دیگر توان ادامه ندارد و درست در همین نقطه، بازار دچار
یک نوع بیتصمیمی خواهد شد. وقتی با چنین حالتی مواجه شدید، باید بدانید که به احتمال بسیار قوی این نمودار
شایستهی ریزش است.
واکنش کندل دوجی در تحلیل تکنیکال پس از برخورد با خط حمایت
گفتیم که پس از تشکیل کندل دوجی در نزدیکی خط مقاومت، بازار دچار یک نوع بیتصمیمی میشود
و در پی آن شروع به ریزش میکند. دقت داشته باشید که در اینجا هم شاید یک تنفس کوتاه وجود داشته باشد
و برای مدت بسیار کمی بازار روند صعودی به خودش بگیرد و قیمت سهم افزایش یابد. درست در همین موقع، شاید
خیلی از افراد بیتجربه فریب خورده و به امید سود بیشتر، اقدام به خرید سهم نمایند. اما واقعیت این است که این
حالت کاملاً گذرا میباشد و پس از آن، طی مدتزمان کوتاهی، بازار مجدداً شروع به ریزش کرده و به نقطهی بحران در کف
میرسد و دوباره همانجا یک نوع کندل دوجی در تحلیل تکنیکال تشکیل میشود. باز هم با رسیدن قیمت به کفی که از
نوع حمایت میباشد، بازار خنثی خواهد شد و به احتمال زیاد ریزش ادامه خواهد داشت.
انواع کندل دوجی در تحلیل تکنیکال
بهطور کلی بر اساس شکل کندل دوجی در تحلیل تکنیکال میتوان دوجیها را به ۴ دسته تقسیم کرد که پیام هر یک با دیگری متفاوت میباشد. در ادامه به بررسی انواع مختلف این کندلها خواهیم پرداخت.
۱. دوجی پایهبلند یا فرفره (Long Legged Doji)
مطلب پیشنهادی:الگوی اینساید بار (Inside Bar) یا کندل درونی

این نوع از کندل دوجی در تحلیل تکنیکال که به آن دوجی قدبلند نیز گفته میشود، فاقد بدنه است
و سایهی بالایی و پایینی بلند و تقریباً هماندازه دارد. دیدن این الگوی شمعی در نمودار به معنای برابری قدرت
خریدار و فروشنده میباشد و همچنین تردید و دودلی و عدم قاطعیت در تصمیم تریدرها را نشان میدهد. دوجی
پایهبلند، همچنین پیشبینی میکند که شمعهای بعدی نیز در همین رنج قیمتی درجا خواهند زد. چنانچه بازار جهت
حرکت مشخصی نداشته باشد، در آن صورت، الگوی دوجی قدبلند سقف و یا کف بازار را نشان میدهد. نکتهی دیگر
اینکه اگر این الگو، فاقد سایهی بالایی و پایینی باشد، به معنای آن است که سهم در صف خرید یا در صف فروش قرار داشته است.
۲. دوجی سنگ قبر (Grave Stone Doji)، از انواع کندل دوجی در تحلیل تکنیکال

دوجی سنگ قبر، نوع دیگری از کندل دوجی در تحلیل تکنیکال میباشد که همانطور که از اسمش پیداست،
یک کندل ترسناک است و خبر از نزولی شدن روند میدهد. سایهی بالایی در این الگوی شمعی، بلند و سایهی پایینی ندارد.
اگر هم داشته باشد، خیلی کوتاه است. یعنی در طول بازار صعودی بوده ولی در نهایت فروشندهها وارد میدان شده و سهام
خود را عرضه کردهاند و قیمت سهم به قیمت باز شدن (Open) که همان قیمت اولیه است، نزدیک شده است. بنابراین اغلب
تریدرها بعد از مشاهدهی این کندل سهم خود را میفروشند و از صف خرید خارج میشوند. دقت داشته باشید اغلب بازارهای خرسی
که بعد از این کندل اتفاق میافتند، طولانی خواهند بود. دوجی سنگ قبر، هم در بازارهای صعودی و هم در
بازارهای نزولی ممکن است اتفاق بیافتد. اما معمولاً در انتهای بازارهای گاوی شاهد این نوع از دوجیها هستیم.
۳. دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji)

سایهی پایینی در این نوع از کندل دوجی در تحلیل تکنیکال بلند و سایهی بالایی ندارد یا اینکه خیلی کوتاه است.
درست برعکس دوجی سنگ قبر. این چنین رفتاری بیانگر قدرت بالای خریداران است. اگر این الگو در کف تشکیل شود،
سیگنال صعودی و برگشت به سمت بالاست. یعنی مثل سنجاقک پرواز میکند و به سمت بالا میرود. در صورت تشکیل
این کندل، در آینده شاهد افزایش قیمت خواهیم بود. دقت داشته باشید که اگر در روند صعودی، سنجاقک ظاهر شود،
نشانهای برای کاهش قیمت سهم در بازار خواهد بود. اما اگر در روند نزولی بازار ظاهر شود، سیگنال افزایش قیمت را
به تحلیلگر میدهد. این الگو به ندرت ایجاد میشود و طبق مطالب گفته شده سیگنال خطر را فعال خواهد کرد.
۴. دوجی صلیب (Cross Doji)

در این نوع از کندل دوجی در تحلیل تکنیکال که به آن دوجی چهار قیمت نیز میگویند، بالاترین قیمت، پایینترین قیمت،
قیمت شروع و قیمت پایان، همگی در یک نقطه قرار دارند. این الگو از لحاظ نموداری شبیه نمودار پایهبلند است که سایههای
آن کوتاهتر میباشند. دوجی صلیب، به تنهایی قابل تحلیل نیست و برای فهمیدن چگونگی تغییرات بازار با استفاده از این
الگو، باید به شمعهای قبلی و بعدی آن نیز توجه کرد.